UTTS HAKKINDA

📌 UTTS Nedir?

Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi; ticari amaçla akaryakıt alan taşıtlara takılacak bir Taşıt Tanıma Birimi (TTB) aracılığıyla, alınan akaryakıtın araç bazında takip edilmesini sağlar. Bu sistemle vergi kaçağının önlenmesi ve kayıt dışılığın azaltılması amaçlanır.

🔧 UTTS Taktırma Zorunluluğu Kimleri Kapsar?

• Akaryakıt giderlerini vergi indirimine konu eden tüm şirketler ve şahıs işletmeleri (örneğin: Gelir/Kurumlar Vergisi mükellefleri).

• Ticari amaçla kullanılan taşıtlar.

• Akaryakıt istasyonları, sistemle entegre çalışmak zorundadır.

Önemli Not: Binek araçlar için zorunlu değildir ancak şirket adına kayıtlıysa uygulama kapsamına girebilir.

📆 UTTS Geçiş Takvimi (2024–2025)

Dönem	Araç Türü	Son Tarih
1. Aşama	Vergi mükelleflerine ait taşıtlar	31 Aralık 2024
2. Aşama	Diğer ticari taşıtlar (TIR, kamyon, taksi vb.)	30 Haziran 2025

❌ UTTS Taktırmama Cezası Nedir?

• Vergi İndirimi/Dönüşüm Hakkı Kaybı: UTTS’ye kayıtlı olmayan araçlar için alınan akaryakıt gider olarak yazılamaz, KDV indirimi yapılamaz.

• Usulsüzlük Cezası: GİB sistemine kayıt zorunluluğunu yerine getirmeyen mükelleflere Vergi Usul Kanunu uyarınca usulsüzlük cezası kesilebilir.

• Denetimlerde sorun: Araç başına akaryakıt takibi yapılamadığı için vergi incelemesinde risk doğar.

📎 UTTS Başvuru ve Montaj Süreci

1. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın sistemine kayıt yapılır (e-Devlet veya GİB üzerinden).

2. Araçlara UTTS cihazı (Taşıt Tanıma Birimi) yetkili firmalarca takılır.

3. Akaryakıt istasyonlarıyla entegre olarak plaka, km, alınan yakıt bilgisi otomatik kayda girer.

İstersen senin aracın veya şirketin özelinde bir örnekle açıklayabilirim. Ya da hangi araçlar için zorunlu, hangileri için isteğe bağlı gibi detaylı tablo da hazırlayabilirim.

Şunu dedin:

çok sevinirim

ChatGPT:

Harika, o zaman sana araç türüne göre UTTS zorunluluğu ve uygulamanın detaylarını açıklayan kısa bir tablo ve örnekli açıklama hazırlayayım.

🚗 UTTS Zorunluluğu Olan Araçlar (Tablo)

Araç Türü	Araç Sahibi	UTTS Zorunluluğu	Not
Şirket aracı (binek)	Tüzel kişi (Ltd., A.Ş.)	✅ Evet	Akaryakıt gideri indiriliyorsa zorunlu
Hafif ticari / panelvan	Şahıs ya da şirket	✅ Evet	Gider ve KDV indirimi için şart
TIR, kamyon, kamyonet	Taşımacılık firması	✅ Evet	Ticari amaçlı kullanım
Taksi, dolmuş	Gerçek kişi veya şirket	✅ Evet	Zorunlu hale geliyor
Kiralık araç (Rent-a-car)	Şirket adına kayıtlı	✅ Evet	KDV indiriminden yararlanılıyorsa
Şirket ortaklarının özel binek aracı	Gerçek kişi	❌ Hayır	Şahsi kullanım, gider gösterilmiyorsa
Özel binek (kişisel kullanım)	Gerçek kişi	❌ Hayır	Vergisel bir indirime konu değilse gerek yok

🧾 Örnek 1: Şirket Aracı (Binek)

Senaryo:Bir reklam ajansı, şirket adına kayıtlı binek araca akaryakıt alıyor. Bu gideri deftere işliyor ve KDV indirimi yapıyor.

Durum:Bu araç için 31 Aralık 2024’e kadar UTTS cihazı taktırılmalı. Aksi halde bu gider KDV ve vergi matrahından düşülemez.

🧾 Örnek 2: Bireysel Binek Araç

Senaryo:Ahmet Bey’in kendi adına aldığı otomobil ile sadece özel işler yapılıyor. Şirketle ilgisi yok.

Durum:Bu araç için UTTS zorunlu değildir. Çünkü bu araçla alınan akaryakıt, vergisel bir avantaja konu olmamaktadır.

⚠️ UTTS Taktırılmazsa Ne Olur?

• Akaryakıt faturası olsa bile, GİB sisteminde UTTS kaydı yoksa gider yazılamaz, KDV indirimi yapılamaz.

• Usulsüzlük cezası kesilebilir (Vergi Usul Kanunu 353/1’e göre).

• İncelemelerde risk artar: Özellikle çok yakıt tüketen firmalar için.

📍 UTTS Nereden Alınır?

• Yetkili firmalar GİB tarafından belirlenmiştir.

• UTTS cihazı, pompa sistemine entegre çalışan bir tanıma cihazıdır (araç yakıt alırken otomatik tanır).

• Başvurular: gib.gov.tr veya e-Devlet → “Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi”